از کجا بفهمیم تخمدان پلی کیستیک داریم؟
سندروم تخمدان پلی کیستیک یک اختلال هورمونی است که زنان را در سنین باروری (۱۵ الی ۴۴ سالگی) تحت تاثیر قرار می‌دهد. بین ۲.۲ تا ۲۶.۷ درصد از زنان در این گروه سنی مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک هستند. زنان مبتلا به این سندروم دارای عدم تعادل هورمونی و مشکلات متابولیسم هستند که ممکن است سلامت و ظاهر آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. بسیاری از زنانی که به این بیماری مبتلا هستند از وجود این بیماری باخبر نیستند.
هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد اما با تغییر سبک زندگی و مصرف دارو می‌توان از بسیاری از علائمی که این بیماری بوجود می‌آورد جلوگیری کرد.
این بیماری تخمدان‌های زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اندام‌های تولید مثل را که استروژن و پروژسترون (هورمون‌هایی که چرخه قاعدگی را تنظیم می‌کنند) تولید می‌کنند، تحت تاثیر قرار می‌دهند. تخمدان‌ها همچنین مقدار کمی هورمون مردانه به نام آندروژن تولید می‌کنند.
تخمدان، تخمک‌هایی آزاد می‌کند تا توسط اسپرم مرد بارور شود. تخمک‌هایی که هر ماه آزاد می‌شوند فرآیند تخمک گذاری نامیده می‌شود. هورمون محرک فولیکولی (FSH) و هورمون لوتئینی (LH) تخمک گذاری را کنترل می‌کنند.
هورمون محرک فولیکولی تخمدان را به تولید فولیکول (کیسه حاوی تخمک) تحریک می‌کند. و سپس هورمون لوتئینی تخمدان را تحریک می‌کند تا تخمک بالغ آزاد کند. PCOS یک سندرم یا گروهی از علائم است که تخمدان‌ها و تخمک گذاری را تحت تأثیر قرار می‌دهد. سه ویژگی اصلی آن عبارت‌اند از:
- کیست در تخمدان‌ها
- سطح بالای هورمون‌های مردانه
- دوره‌های نامنظم پریود
در PCOS، بسیاری از کیسه‌های کوچک و پر از مایعات در داخل تخمدان رشد می‌کنند. این کیسه‌ها در واقع فولیکول هستند که هرکدام حاوی تخمک نابالغ هستند. در این بیماری تخمک‌ها هرگز به اندازه کافی بالغ نمی‌شوند که تخمک گذاری را تحریک کنند. عدم تخمک گذاری سطح استروژن، پروژسترون، FSH و LH را تغییر می‌دهد. سطح استروژن و پروژسترون کمتر از حد معمول می‌شود، در حالی که سطح آندروژن بیشتر از حد معمول است.
هورمون‌های مردانه بیشتر از حد معمول چرخه قاعدگی را مختل می‌کند. به همین دلیل زنانی که به این بیماری مبتلا هستند کمتر از سایر افراد پریود می‌شوند.
همراه ما باشید با مطالب آموزنده و خواندنی دکتر آرزو سعیدی متخصص زنان بجنورد :
- زگیل تناسلی چطور تشخیص دهیم :
- صفر تا صد کارسینوم مجاری شیری درجا
- متخصص زنان بجنورد دکتر آرزو سعیدی
- ۱۱ علل درد شکم و ترشحات واژن در زمان پریودی
- عفونت کیسه آمنیوتیک چرا اتفاق می افتد ؟
نحوه تشخیص سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
زمانی که دختر یا خانمی با یک یا چند مورد از این علائم روبرو می‌شود، باید به پزشک عمومی مراجعه کند. پزشک عمومی علائم بیمار و فشار خون او را بررسی می‌کند تا نسبت به بروز این علائم اطمینان حاصل کند. در مرحله بعد متخصص مربوطه برای تشخیص تنبلی تخمدان، تعدادی آزمایش هورمونی برای فرد تجویز می‌کند تا با بررسی نتیجه آن، متوجه شود که تولید بیش از حد هورمون ناشی از تنبلی تخمدان یا سایر بیماری‌ها است.
تجویز سونوگرافی نیز می‌تواند تعداد فولیکول‌های فرد بیمار را نشان دهد، در واقع فولیکول‌ها کیسه‌های پر از مایعی هستند که تخمک در آن‌ها رشد می‌کند. همچنین در برخی موارد نیز نیاز است تا برای اندازه‌گیری سطح هورمون و غربالگری دیابت یا کلسترول، نیاز به تجویز آزمایش خون باشد.
تشخیص بیماری تنبلی تخمدان معمولا در صورتی انجام می‌شود که سایر علل احتمالی برای بیماری‌های دیگر رد شود و فرد بیمار حداقل دو یا سه مورد از معیارهای زیر را داشته باشد. این معیارها شامل موارد زیر است :
- فرد دارای پریود نامنظم باشد یا اصلا دچار پریود نشود. یکی از این دو مورد نشان دهنده آن است که تخمدان‌های فرد بطور منظم تخمک آزاد نکند.
- براساس آزمایش‌های انجام شده، فرد دارای سطح بالایی از هورمون‌های مردانه مانند تستوسترون باشد.
- سونوگرافی یا سایر اسکن‌ها نشان دهد که فرد دارای تخمدان پلی کیستیک است.
جالب است بدانید تنها دو مورد از معیارهای بالا، برای تشخیص تنبلی تخمدان کافی خواهد بود و فرد بیمار نیازی به انجام سونوگرافی بیش از تایید بیماری، ندارد.
مراجعه به متخصص زنان بجنوردبرای تشخیص تنبلی تخمدان
با تشخیص بیماری سندروم تخمدان پلی کیستیک(PCOS) توسط پزشک عمومی، فرد بیمار باید به پزشک متخصص مانند متخصص زنان، متخصص بیماری‌های دستگاه تناسلی یا متخصص غدد مراجعه کند. متخصص مربوطه درباره راه‌های مدیریت و درمان علائم تنبلی تخمدان با فرد بیمار صحبت خواهد کرد. در طی مسیر درمان فرد باید در سبک زندگی خود تغییراتی ایجاد کند و شروع به مصرف دارو کند. همچنین با توجه به سن و وزن بیمار، ممکن است در طول یک سال برای فرد آزمایش خون و غربالگری دیابت تجویز شود.