تنبلی تخمدان یا سندرم PCO
یکی از شایع‌ترین بیماری‌های زنانه که اغلب باعث ناباروری در آن‌ها می‌شود، تنبلی تخمدان یا سندرم PCO است که علائم آن از دوران بلوغ و یا در طی سال‌های بعدی در دوران باروری خانم‌ها بروز می‌کند. بنابراین تشخیص به موقع و درمان تنبلی تخمدان یکی از نکات ضروری برای خانم‌هاست.
تخمدان پلی کیستیک در واقع ژنتیکی است و ممکن است در یک خانواده و یا حتی در خانم‌های یک فامیل به طور شایع مشاهده شود. تنبلی تخمدان دارای علائم شدید و خفیف است که یکی از نگرانی‌های عمده بانوان در مورد قدرت باروری در آینده را برایشان به وجود می‌آورد. در ادامه در مجله دکتردکتر در مورد روش‌های درمان این بیماری مفصل صحبت خواهیم کرد. اگر احساس می‌کنید که دچار تنبلی تخمدان شده‌اید، برای درمان حتما به یک دکتر زنان مراجعه کنید.
در ادامه، قصد داریم تا در درباره تنبلی تخمدان علائم، تشخیص و روش‌های درمان آن برایتان بگوییم؛ با ما همراه باشید.
با ما همراه باشید با مطالب خواندنی و آموزنده متخصص زنان بجنورد دکتر آرزو سعیدی :
- آنچه قبل از بارداری باید انجام دهید .
- چه عواملی احتمال دوقلوزایی را بیشتر می کند؟
- آشنایی با جراحی کلپورافی
- درمان خشکی و کاهش ترشحات در اثر شروع یائسگی
- آیا دختران هم میتونن از این کاپها استفاده کنند؟
- علت خشکی و کاهش ترشحات
درمان تنبلی تخمدان چگونه انجام می‌شود؟ این بیماری چه علائمی دارد؟
تخمدان پلی کیستیک اختلالی هورمونی و زنانه است و بیشتر در سنین باروری رخ می‌دهد. در سندرم تخمدان پلی کیستیک، کیسه‌های کوچک و پر شده از مایع، در داخل تخمدان‌ها رشد می‌کنند. در چنین مواردی که عملکرد تخمدان می‌تواند غیرطبیعی باشد، از آن به عنوان تنبلی تخمدان یاد می‌شود. این عملکرد غیر طبیعی تخمدان از نظر هورمونی می‌تواند باعث بروز علائمی مانند موارد زیر باشد:
- نامنظمی سیکل قائدگی
- پرمویی در خانم‌ها
- پوست چرب
- آکنه
- اضافه وزن
- ریزش مو
روش‌های درمان تنبلی تخمدان
درمان تنبلی تخمدان به‌قدری مهم است که روش‌های مختلفی برای آن وجود دارد. از طب سنتی و داروهای گیاهی گرفته تا روش‌های درمانی تهاجمی مثل عمل جراحی و غیر تهاجمی همگی ممکن است در راستای درمان تنبلی تخمدان از طرف پزشک معالج برای درمان بیماری‌هایی مثل کیست تخمدان چپ و راست تجویز شوند.
هر کدام از این روش‌های درمانی زوایای مختلفی دارند؛ هر کدام تحت شرایط خاصی برای بیمار مفید هستند. در ادامه آن‌ها را بررسی خواهیم کرد:
درمان تنبلی تخمدان با ورزش
اگر تنبلی تخمدان دارید به دنبال درمان تنبلی تخمدان در خانه هستید می‌توانید ورزش‌های مناسب این کار را یاد گرفته و انجام دهید. معمولا ورزش‌های هوازی برای چرخه قاعدگی و تخمک‌گذاری شما بسیار مؤثر هستند.
این ورزش‌ها، در کاهش علائم افسردگی، بهبود خلق‌و‌خو و همچنین کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت نوع ۲ مفید خواهند بود. ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی آهسته، یوگا، پیلاتس، شنا و دوچرخه سواری جز ورزش‌های هوازی هستند که می‌توانند به درمان تنبلی تخمدان کمک کنند.
درمان تنبلی تخمدان با متفورمین
قرص متفورمین برای تقویت تخمک مناسب است. هر چند این دارو برای دیابت نوع۲ که باعث افزایش مقاومت به انسولین و کاهش سطح انسولین می‌شود، تجویز می‌شود. اما این قرص در کاهش وزن و درمان تنبلی تخمدان نیز کارایی دارد زیرا باعث تخمک‌گذاری‌های منظم می‌شود. این قرص باعث کاهش خطر سقط جنین و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ نیز می‌شود.
همچنین در افراد مبتلا به تخمدان پلی كیستیک (PCO) كه به دلیل عدم تخمک‌گذاری، مشکل ناباروری دارند یا به داروهای محرک تخمک‌گذاری پاسخ نمی‌دهند، درمان تنلی تخمدان با قرص متفورمین و داروهای محرک تخمک‌گذاری بسیار مؤثرتر است.
همچنین قرص متفورمین به تحریک تخمدان در لقاح آزمایشگاهی یا ای وی اف (IVF) نیز کمک می‌کند. قرص متفورمین به خانم‌هایی که به سندرم تخمدان پلی کیستیک مبتلا هستند اما تمایلی به بارداری ندارند، کمک خواهد کرد تا به چرخه منظم قاعدگی بازگردند و پریود‌های آن‌ها منظم شود.
درمان تنبلی تخمدان با ویتامین E
طبق مطالعات انجام شده مصرف همزمان ویتامین E و D3 باعث افزایش شانس باروری دز زنان می‌شود. ویتامین E از طریق بهبود ترومبوز عروقی در بیماران و افزایش خون‌رسانی به اندومتر رحم می‌تواند باعث افزایش شانس لانه گزینی جنین شود.
درمان تنبلی تخمدان با قرص جلوگیری از بارداری
تنبلی تخمدان یا سایر اختلالات هورمونی با کمک قرص‌های ضدبارداری انجام‌پذیر است. برخی از پزشکان معتقدند، این نوع قرص‌ها درمان قطعی تنبلی تخمدان هستند. از مزایای استفاده از قرص ضد بارداری برای درمان تنبلی تخمدان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برای جلوگیری از بارداری مناسب است.
- اکثر علائم PCOS مانند آکنه و جوش را به طور موقت از بین می‌برد.
- پریود‌ها را منظم می‌کند.
- در زمان استفاده از این قرص‌ها خونریزی کم‌تر خواهد بود.
- همچنین استفاده از این قرص یک روش درمانی برای مشکلات شدید هورمونی است.
درمان تنبلی تخمدان برای حاملگی
معمولا اولین علت ناباروری در خانم‌هایی که تنبلی تخمدان دارند، مسأله تخمک‌گذاری است. حتی با وجود تخمک‌گذاری به علت عدم تعادل هورمونی، لایه داخلی آندومتر توانایی لانه‌گزینی و پذیرش تخمک بالغ را ندارد.
همچنین عدم تعادل هورمونی در تنبلی تخمدان منجر به سیکل‌های قاعدگی نامنظم می‌شود. سیکل‌های قاعدگی غیرقابل پیش‌بینی بارداری را با مشکل مواجه می‌کند. با دارو درمانی می‌توان تخمک‌گذاری را با قاعده پیش برد. به این ترتیب احتمال باروری نیز افزایش پیدا می‌کند.
درمان تنبلی تخمدان با جراحی
گاهی داروهای باروری بر روی خانم‌ها تأثیر نمی‌گذارد، به همین علت گاهی اوقات عمل جراحی روی تخمدان‌ها انجام می‌شود تا احتمال تخمک‌گذاری افزایش پیدا کند.
در یکی از انواع عمل‌های جراحی، تخمدان‌ها با استفاده از یک سوزن کوچکی که حامل جریان الکتریکی است سوراخ می‌شوند؛ این فرآیند که با نام حفاری تخمدان‌ها شناخته می‌شود با کاهش سطح آندروژن می‌تواند باعث عمل تخمک‌گذاری شود.
در عمل جراحی لاپاراسکوپی، برش‌های کوچکی روی شکم ایجاد می‌شوند و با استفاده از یک دوربین کوچک، اندام‌های درون لگن قابل مشاهده می‌شوند. اکثر زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، با طی کردن فرایند درمان می‌توانند باردار شوند.