کیست بارتولن | متخصص زنان بجنورد
آبسه بارتولن | کیست بارتولین یا کیست مقعدی، نوعی کیست واژینال است که در یک طرف لابیا (لب‌های واژینال) نزدیک دهانه واژن تشکیل می‌شود. اسم این کیست از روی غدد بارتولن انتخاب شده است که دو غده کوچک تولیدکننده مخاط روان‌کننده واژن هستند. لابیا و غدد بارتولن، همگی بخشی از فرج در دستگاه تناسلی زنان هستند.
زمانی که دهانه یکی از این غدد بسته شود، مخاط قادر به تخلیه نیست و داخل غده‌ها جمع شده و یک توده تشکیل می‌شود که به آن کیست بارتولن می‌گویند. معمولا کیست در یکی از دو غده بارتولن تشکیل می‌شود. برخی کیست‌ها کوچک و بدون درد هستند. در صورت ایجاد عفونت باکتریایی، احتمال ایجاد آبسه وجود دارد. کیست‌های عفونی دردناک هستند و باید درمان شوند.
کیست بارتولن باعث درگیری غدد این ناحیه می‌شود. اسم این کیست از روی غدد بارتولن انتخاب شده است. محل قرار گرفتن غدد بارتولن در دو طرف دهانه ورودی واژن زیر عضله بولبوکاورنوس است. بسته شدن دهانه این غدد و تجمع مایعات روان‌کننده واژن داخل این غده‌ها باعث شکل‌گیری این عارضه در دهانه واژن می‌شود.
همراه ما باشید با مطالب آموزنده و خواندنی دکتر آرزو سعیدی متخصص زنان بجنورد :
- تاثیر سندروم تخمدان پلی کیستیک بر بدن
- درمان قطعی زگیل تناسلی با متخصص زنان بجنورد
- متخصص زنان بجنورد دکتر آرزو سعیدی
- توده های تناسلی در زنان و برداشتن آن با متخصص زنان بجنورد
- نکات تغذیه ای برای کنترل قند بارداری
علت کیست غده بارتولن در زنان
دلیل قطعی برای بروز کیست بارتولن و بسته شدن راه تخلیه آن وجود ندارد اما طبق نظریه پزشکان عواملی از قبیل عفونت زیاد در واژن، ترشحات غلیظ و یا تورم باعث بسته شدن راه مجاری بارتولن شده و سبب بروز کیست می‌شود. آمار به دست آمده نشان می‌دهد که از هر ۱۰ زن ۲ نفر مستعد ابتلا به این بیماری هستند. بروز این بیماری در سنین ۲۰ تا ۳۰ سالگی بیشتر از سنین دیگر است. هر چقدر که سن فرد بیشتر شود، درصد امکان ابتلای او به این بیماری کمتر می‌شود.
برقراری رابطه جنسی اندازه این کیست را بزرگتر می‌کند؛ چرا که در این زمان تولید مایع در ناحیه غدد بارتولن بیشتر است. همچنین گفته شده است که امکان انتقال عفونت در حین رابطه جنسی نیز از درصد بالایی برخوردار است. پزشکان برای جلوگیری از این مشکل توصیه کرده‌اند که زوجین در حین مقاربت از کاندوم استفاده کنند.
علائم ظاهری کیست بارتولن
در برخی از مواقع تشکیل کیست بارتولن در ناحیه تناسلی زنان بدون هیچ گونه علائم ظاهری و درد اتفاق می‌افتد. اگر این بیماری در فردی رو به رشد باشد و عفونت آن بیشتر شود، فرد درد شدیدی حس خواهد کرد. رشد این بیماری به همراه عفونت را آبسه می‌نامند. در هنگام راه رفتن و یا رابطه جنسی احساس درد بیشتر است. افرادی که هنگام برقراری رابطه جنسی درد شدیدی را در ناحیه تناسلی خود احساس کردند، بهتر است هر چه سریع‌تر برای درمان اقدام کنند.
علاوه بر مورد گفته شده علائم دیگری نیز برای این بیماری ذکر شده است که عبارتند از:
- احساس تورم در هنگام لمس واژن
- قرمز شدن ناحیه تناسلی زن
- احساس درد در هنگام راه رفتن
- احساس درد در حین رابطه جنسی
- تشدید تدریجی درد در هنگام راه رفتن و نشستن (فرد مبتلا به کیست بارتولن درد شدیدی را موقع راه رفتن و یا نشستن‌های طولانی مدت در واژن خود احساس می‌کند).
- تب و لرز (اگر کیست با عفونت همراه باشد ممکن است فرد علائم تب و لرز را در بدن خود مشاهده کند).
- در صورت احساس هر کدام از علائم گفته شده در بالا بهتر است به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید تا هرچه سریع‌تر تحت درمان قرار بگیرید.
درمان آبسه بارتولن چگونه است؟
همانطور که متوجه شدید کیست بارتولن به طور طبیعی وجود دارد و اگر مشکلی به وجود نیاید نیاز به درمان ندارد. در صورتی که این کیست‌ها بزرگ شدند و یا دچار عفونت گشتند و به آبسه تبدیل شدند، باید بدون از دست دادن زمان تحت درمان قرار بگیرند تا خیلی سریع از افزایش اندازه آنها نیز جلوگیری گردد. برای درمان آبسه بارتولن از دو روش درمان دارویی آنتی‌بیوتیکی و درمان جراحی استفاده می‌کنند.
درمان آبسه بارتولن با جراحی
زمانی که کیست‌ها بزرگ و دردناک شدند، باید با استفاده از بیهوشی و جراحی کیست‌ها تخلیه گردند و جراحی کاملی انجام شود. زمانی که نیاز باشد تا آبسه تخلیه شود، می‌توانید به جای بیهوشی از بیحسی موضعی استفاده کنید.
انواع جراحی آبسه بارتولن
- مارسوپیالیزاسیون: در ابتدا برشی بزرگ بر سطح آبسه برای تخلیه ایجاد می‌شود و در مرحله بعدی، لبه‌های پوست نیز بخیه زده می‌شود.
- جراحی با کاتتر و بالن: در این روش ابتدا از بیحسی موضعی در ناحیه لب‌های واژن استفاده کرده و سپس کاتتر که لوله‌ای کوچک است را داخل کیست بارتولن قرار می‌دهد و
- دستگاه بالون را در خروجی آبسه می‌گذارد. این مورد به مدت ۴ هفته داخل این کیست باقی مانده و بعد از بهبود برداشته می‌شود.
- آسپیراسیون با سوزن: در این روش جراح زنان با استفاده از یک سوزن فرآیند تخلیه آبسه را انجام می‌دهد.
- جراحی با لیزر: با استفاده از لیزر ابتدا برشی در سطح ناحیه آسیب دیده پوست واژن ایجاد می‌کنند و مایعات درون کیست را تخلیه می‌کنند و همچنین مایعات باقی مانده نیز به مرور تخلیه می‌شوند تا پاکسازی در این نواحی ایجاد شود.
درمان دارویی آبسه بارتولن
افرادی که به این مشکلات دچار هستند، اغلب در اوایل شروع دردها، بی‌توجهی را پیش گرفته و از داروهای مسکن مانند ژلوفن استفاده می‌کنند. باید این مورد را بدانید که مصرف بیش از اندازه مسکن، خود برای بدن عوارض بسیاری داشته و باید به جای مصرف این نوع داروها به دکتر زنان مراجعه کنید و از آنتی‌بیوتیک‌های مخصوص استفاده نمایید.
تا زمانی که بهبودی ایجاد نشده است، نباید به هیچ عنوان رابطه جنسی برقرار کرد. پزشک زنان گاهی برای کاهش درد در این نواحی آسیب دیده، استفاده از کیسه آبگرم را پیشنهاد می‌دهد.